Mto mkubwa zaidi huko Donbass, Donets Seversky, umepokea kila aina ya majina kutoka kwa wasafiri wanaowatembelea katika historia yake ndefu. Na, kwa ujumla, sio majina mabaya, lakini ni vipi mto wa asili wa Slavic unaopita nyuma ya Dormition Takatifu ya Svyatogorsk Lavra kuitwa Donel, Tanais au Sirgis? Ilitiririka kutoka ardhi ya Seversky, ilikuwa tawimto la Don, inapaswa kuitwa nini ikiwa sio Donets za Seversky?
Kijito kikubwa zaidi cha kulia cha Don
Mto mkubwa zaidi mashariki mwa Ukrainia unaanzia kwenye Milima ya Juu ya Urusi, katika eneo la Belgorod la Shirikisho la Urusi, karibu na kijiji cha Podolkhi. Jambo la kuvutia zaidi ni kwamba inapita kwenye Mto Don, pia kwenye eneo la Shirikisho la Urusi, lakini tayari katika eneo la Rostov. Urefu wa jumla wa mto ni kilomita 1053 (eneo - 98,900 sq. km), ambayo theluthi moja tu iko nchini Urusi - kilomita 330, sehemu iliyobaki (katikati) ya mto inapita katika mikoa mitatu ya mashariki mwa Ukraine: Kharkov, Donetsk na Luhansk - na ni mto wa nne kwa ukubwa katika nchi hii. Kwa mashariki mwa Ukrainejukumu la ateri hii ya maji haiwezi kukadiriwa, kwa sababu ndio chanzo kikuu cha maji safi katika eneo hili.
Baadhi ya data ya kijiografia
Bonde lote la Mto Donets Seversky ni kubwa sana na karibu sawa na bonde la Rhine, lakini dogo mara mbili ya ujazo wa maji. Hakuna mito zaidi ya 1000 inayoingia moja kwa moja kwenye Donets za Seversky. Na kwa jumla, kulingana na data nyingi, tofauti sana, kuna mito 2500-3000 katika bonde lake. Kubwa kati yao, kama vile Kazennyy Torets, Bakhmutka, Oskol, Aidar, Lugan, wana urefu wa zaidi ya kilomita 10. Mto yenyewe, kwa upande wake, ndio tawimto kubwa zaidi la Don na inapita ndani yake kilomita 218 kutoka mdomoni. Upana wa mto ni kati ya mita 30 hadi 70, kwa urefu wote kuna hifadhi, katika eneo ambalo Donets humwagika hadi kilomita 4. Kina kinatofautiana kutoka m 10 katika sehemu ya kufikiwa (sehemu ya kina kabisa, kwa kawaida iko kwenye sehemu ya concave ya bend, au meander) hadi 0.3 m katika maji ya kina. Ateri hii ya maji ni gorofa, ya kina kirefu, baridi ni kali. Na hivyo Mto Seversky Donets huganda kwa miezi 2-3 wakati wa msimu wa baridi. Unene wa barafu ni sentimita 30-50. "Kama barafu iliimba kwenye baridi kwenye Donets za Seversky," hivi ndivyo wimbo mmoja unavyoimba. Lakini haigandi kila mahali, na katika sehemu nyingi barafu ni nyembamba, kwa hivyo wanaopenda uvuvi wa chini ya maji wanahitaji kuwa waangalifu sana.
Vipengele vya kituo
Kutokana na kutokuwepo kwa milima kwa umbali mrefu, mto una bonde pana: katika sehemu ya juu hufikia kilomita 8-10, katika sehemu za chini vipimo vyake hufikia kilomita 20-26. Hata hivyo, mabenki katika hali nyingi hutofautiana katika ngazi - ni asymmetric. Benki moja, kulia, juu, mahalimiamba, na katika sehemu zingine hujumuisha miamba yao ya chaki, kama katika Svyatogorsk.
Benki iliyo kinyume (kushoto) ni tambarare. Juu yake kuna uwanda wa mafuriko na maziwa mengi, njia za mito iliyokauka (maziwa ya oxbow), ardhi oevu. Kuna maziwa makubwa, kwa mfano, Liman. Mto huo una vilima na tofauti: kwa urefu wake wote kuna kasi na mipasuko, kasi na vizuizi. Yote hii ni ya kawaida zaidi katika sehemu za juu na sehemu ya kati. Rasilimali za maji hujazwa tena kutokana na mvua asilia - mvua na kuyeyuka kwa theluji.
Mto wa maisha kwa mashariki ya viwanda ya Ukrainia
Kama kwenye mto wowote unaopita katika maeneo ya viwanda na kutumika kama chanzo cha maji ya kunywa kwa wakazi (Seversky Donets hutoa tu katika eneo la Ukrainia kwa miji mitatu mikubwa ya viwanda - Kharkiv, Donetsk na Luhansk), mabwawa. zimejengwa hapa na hifadhi zimeundwa. Katika sehemu za juu, hadi jiji la Urusi la Belgorod, kuna kadhaa yao, lakini sio kubwa sana. Chini ya mto, Mto wa Volchya unapita kwenye Donets Seversky, na mara moja nyuma yake ni Hifadhi ya Pechenezhskoye. Imekusudiwa kwa mahitaji ya mji wa Kharkov.
Mifereji na mifereji inayohuisha mto, na sababu zinazouua
Bonde la makaa ya mawe la Donetsk hupokea maji yanayohitajika kutokana na mfereji wa Seversky Donets-Donbass, ambao ulijengwa zaidi chini ya mkondo. Mbele yake, Donets hupokea maji ya mito ya Uda na Oskol (mto wake mkubwa zaidi). Papo hapo, katikati ya mkondo wake, inapokea maji kutoka kwa Dnieper (mfereji wa Dnieper-Donbass). Jumla kwenye eneo la mkoa wa Donetsktakriban hifadhi 148 zilijengwa kwa mahitaji ya biashara mbalimbali.
Hii inapendekeza kuwa uwezo wa viwanda katika eneo hili ni wa juu sana, na hali ya hewa hapa ni kame. Kwa hivyo, jukumu la Donets la Seversky haliwezi kukadiriwa, na wasiwasi wa wanamazingira na sio watu wasiojali ambao wanapiga kengele juu ya kifo cha mto wanaeleweka. Sababu za janga hili ni tofauti. Mbali na ukataji miti wa jadi na njia ya ardhi ya kilimo moja kwa moja kwenye mwambao, ulaji mkubwa wa maji kwa mahitaji ya viwanda na kurudi kwake kwa kiasi kidogo, na hata katika hali ya joto, mwani wa kigeni ulionekana. Pistia, au lettuce ya maji, ilifurika mtoni kwa muda wa miaka miwili pekee.
Mto tulivu na mpana katika sehemu za chini
Katika eneo la mji mkuu wa Donbass na zaidi, katika mkoa wa Rostov, Donets za Seversky huvuka Ridge ya Donetsk. Ni wazi kuwa hakuna mabonde hapa, na pwani ni mwinuko na miamba. Na tayari karibu na kinywa, ambapo Donets Seversky imegawanywa katika matawi matatu, kwa kilomita 200 mto huo umefungwa na kufuli nyingi. Kwa kawaida, sasa hapa ni polepole, upana hutofautiana kutoka mita 100 hadi 200. Kuanzia hapa mto unakuwa rahisi kupitika.
Paradiso ya wavuvi
Licha ya matatizo, uvuvi kwenye Seversky Donets ulikuwa maarufu wakati wote, katika
ambayo ina aina 41 za samaki. Bila shaka, uchafuzi wa mazingira na wageni wa kitropiki wanaoharibu mazingira ya asili kwa ajili ya kurejesha hifadhi ya samaki wamepunguza kwa kiasi kikubwa idadi ya aina za samaki za thamani ambazo zimeishi hapa kwa karne nyingi. Lakini kati ya zile kubwa na za kati, bado zipohapa na pike, na pike perch, na kambare, na bream. Lakini Seversky Donets ni tajiri sana kwa spishi ndogo, kama vile rudd, sangara na roach. Uvuvi kwenye mto huu pia ni mzuri kwa sababu, kwa sababu ya upana tofauti (kutoka mita 30 hadi 200) ya chaneli, unaweza kushiriki katika aina mbalimbali za uvuvi hapa na kupima vifaa na ujuzi wa uvuvi.
Sehemu zinazopendwa
Mazingira ya Svyatogorsk, ambayo A. P. Chekhov aliyaita Donetsk Uswisi, yanafurahia heshima na heshima maalum miongoni mwa wapenda uvuvi. Na uhakika sio hata katika uzuri wa kipekee wa mazingira, na sio kwa ukweli kwamba kuna "mahali patakatifu, pa kusali" (Artemevsky Skete). Hatua iko katika mbinu iliyojumuishwa: uvuvi ni bora, na maeneo ni mazuri, na mlango ni rahisi sana (karibu, kilomita chache kutoka, kuna barabara kuu ya Rostov-Kharkov-Donetsk).
Maeneo maarufu yanajulikana na kwa kawaida huwa na shughuli nyingi. Lakini mto huo ni mzuri kwa sababu unaweza kupata sehemu ya pwani kila wakati kwa kupenda kwako. Wingi wa vijiji vya makazi ziko kando ya maji itawawezesha kuondoka gari katika kura ya maegesho ya kulipwa. Ni katika eneo la Svyatogorsk kwamba unaweza kupata wawakilishi wa karibu aina zote za samaki ambazo zinapatikana kwenye Donets za Seversky, na hata asp. Vielelezo ni vikubwa sana hivi kwamba haiwezekani kuvinyanyua wakati wa kuvua kutoka kwenye daraja.
Msimu wa baridi na kiangazi…
Uvuvi bora katika msimu wa joto, lakini uvuvi wa barafu pia ni mzuri, lazima ukumbuke tu kuwa mto haugandishi kabisa na katika sehemu zingine kifuniko cha msimu wa baridi ni nyembamba, lakini uvuvi wa sangara katika maeneo haya ni mzuri sana baada ya baridi ya kwanza. Kando ya mto kuna maeneo mengi ya kushangaza ya "kimyauwindaji": Raisin, Savintsy (chub imekamatwa hapa). Lakini karibu na miji mingine ya viwanda, au tuseme, chini kidogo ya mto, si salama kuvua samaki, kwa sababu taka za uzalishaji hutupwa mtoni.
Mto na msitu - ni nini kinachoweza kuwa bora zaidi kwa kupumzika?
Wakazi wengi wa mikoa mitano ambayo mto huo unapita hawajiulizi ni wapi pa kuchukua likizo zao au mapumziko ya Jumapili. The Seversky Donets, ufuo wake mzuri, msitu mchanganyiko unaokuja karibu na maji, hewa safi yenye afya - kila kitu kimekuwa kikifaa kwa ujenzi wa vituo vya burudani na sanatoriums.
Inaweza kubishaniwa kuwa karibu kila biashara kubwa ya mojawapo ya vituo vitano vya kikanda: Belgorod ya Urusi na Rostov-on-Don, Kharkov ya Ukrainia, Donetsk na Lugansk - ina kituo cha burudani, kambi ya watoto au zahanati. benki ya Seversky Donets. Maeneo haya mazuri yalitembelewa na washairi na wasanii. Chekhov na Tyutchev, Tsvetaeva na Bunin, Nemirovich-Danchenko na Repin wamekuwa hapa. Labda mmoja wao aliwaita warembo hawa Pridontsovye.
Lulu ya eneo la Donts
Na, bila shaka, Svyatogorsk sawa ni hazina ya maeneo haya. Katika ukaribu wake ni Holy Dormition Lavra, mojawapo ya monasteri nzuri zaidi za Orthodox. Daraja nzuri sana kuvuka Donets ya Seversky inaongoza kwake kutoka Svyatogorsk yenyewe. Inauza zawadi kutoka kwa miti ya pine ya ndani na michoro ya kivutio kikuu - Lavra, na wanamuziki wanaimba. Dormition Takatifu ya Svyatogorsk Lavra yenyewe ndio kitu muhimu zaidi cha Hifadhi ya Asili ya Kitaifa "Milima Takatifu", iliyoundwa.mwaka 1997. Ni ya kipekee, kwa sababu katika eneo lake kuna miti ya mabaki kama, kwa mfano, pine ya Cretaceous kutoka kipindi cha kabla ya glacial, tovuti 129 za akiolojia zilizoanzia wakati wa Paleolithic hadi Zama za Kati, kuna makaburi 73 ya kihistoria hapa.. Mbuga ya Kitaifa "Milima Takatifu" na maeneo yake yote na vifaa viko chini ya ulinzi wa serikali.
Seversky Donets kwenye ramani
Mto wa Seversky Donets ni wa aina nyingi sana. Ramani ambayo alionyeshwa kwa mara ya kwanza chini ya jina la Sewerski ilichapishwa na mchora ramani G. Mercator mnamo 1595. Kwenye ramani ya 1154 na mwanajiografia Mwarabu Idrisi (1099-1165), pia imewekwa alama, lakini chini ya jina Rusiya.
Neno "Donets" lipo katika majina mengi: Donetsk, kwa mfano, au Donetsk Seimytsya (tawimto la Seim). Kuna mito mitano tu, majina ambayo ni pamoja na neno hili, lakini hakuna hata mmoja wao anayeitwa nayo tu. Jina lazima liwe na kivumishi cha ubora. Mbali na Seversky, hizi ni Lipovy, Sazhnoy, Dry and Dead Donets.
Nzuri ya kipekee
Mengi yamesemwa kuhusu uzuri wa mto huo ulioelezewa, lakini, kama wanasema, ni bora kuiona mara moja, angalau katika picha zinazokamata Mto Seversky Donets kutoka chanzo hadi mdomo. Picha zilizowasilishwa katika kifungu hazipamba ukweli hata kidogo. Hakika kuna visiwa vya kupendeza vya kijani kibichi kwenye mto, na miti inayokua kando ya ukingo huja kwa maumbo ya ajabu zaidi.